İş hayatımın ilk yıllarıydı, Erdemir’deki yöneticimin duvarının arkasında 2 tane SPK lisansı asılıydı, biri ileri düzey, diğeri kurumsal yönetim derecelendirme lisansı. İleri düzeyi az çok biliyordum, ama kurumsal yönetim derecelendirme neydi, hiç bir fikrim yoktu. Ancak yöneticimin ayrılması ile halka açık olan Erdemir’de bu 2 lisansa sahip çalışan bulundurma zorunluluğundan dolayı 1.5 yıllık 11 sınavlık serüvenim ile kurumsal yönetimi fazlası ile içselleştirme imkanım oldu.
Peki nedir bu kurumsal yönetim? Kitabi tanımı, şirketlerin stratejik olarak yönlendirilmesi ve kontrol edilmesine yönelik politika, süreç ve uygulamaları kapsayan bir sistem bütünüdür. Şirket içinde yer alan 3 önemli taraf arasındaki güç dengelerini kapsar; Yönetim Kurulu, Hissedar, Yönetim.
Şirketin kurumsal yönetim uygulamalarının odağında, yönetimi seçen, onları yönlendiren ve hissedarın menfaatlerini temsil eden Yönetim Kurulu bulunmaktadır.
Etkin Kurumsal yönetim uygulamaları ile;
- Hissedarların kendilerini temsil etmek üzere yönetim kurulunu seçmesi,
- Yönetim kurulunun önemli konularda oylama yaparak çoğunluk kararını uygulaması,
- Kararların hissedarların ve diğer menfaat sahiplerinin yönetim kurulunu sorumlu tutabileceği şeffaf bir yöntemle alınması,
- Şirket yönetiminin sorumluluğunda seçilen muhasebe politikalarının uygulanması ile hissedarların, yatırımcıların ve diğer menfaat sahiplerinin karar verme sürecinde gereksinim duydukları mali ve mali olmayan bilgilerin hazırlanması,
- Şirketin politika ve prosedürlerinin yürürlükteki mevzuata uygun bir şekilde düzenlenmesi ve uygulanması sağlanır.
- Yani Finansal kaynak, Performans artışı, Verimlilik, Güvenilirlik, Sürdürülebilirlik ve Şirket Evliliklerinde Üstünlük sağlanır.
İyi şirket yönetimin temelinde kuvvetler ilkesi ayrılığı yatmaktadır. Devlet yönetiminde yasama, yürütme ve yargı fonksiyonlarının birbirinden bağımsız olması demokratik yönetim şeklini en iyi yönetim tarzı kılıyorsa, şirket yönetiminde de karar verme, yürütme ve denetleme organlarının birbirinden tümüyle bağımsız olarak düzenlenmesi şirketin sorumlu ve etkin yönetimi için ön koşuldur.
Kurumsal Yönetim 4 temel ilke üzerine kuruludur;
Adillik ilkesinde, şirket pay sahiplerine adil ve eşit davranılması istenmektedir.
Şeffaflık ilkesinde, şirket faaliyetleri ile ilgili şirket pay sahipleri ile muhtemel yatırımcıları ilgilendiren tüm bilgilerin kamuoyu ile paylaşılması istenmektedir.
Hesap verebilirlik ilkesinde, şirket faaliyetleri ve uygulamalarının sonuçları ile birlikte açıklanması istenmektedir.
Sorumluluk ilkesinde, şirketin kendi içine ve dışına karşı olan tüm sorumluluklarının belirlenmesi istenmektedir.
Bir de Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni uygulayan şirketlerin dahil edildiği BİST’de Kurumsal Yönetim Endeksi bulunmaktadır. Kurumsal yönetim ilkelerine uyum notu ile 10 üzerinden en az 7 ve her bir ana başlık için 6.5 olan şirketlerin fiyat ve getiri performansı ölçülür. Mesela İnşaat Firmalarından, ENKA İnşaat ve Sanayi A.Ş. 2013 yılında 100 üzerinden 91,97 puan almıştır.
Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi aşağıda yer alan ağırlık yüzdeleri ile yer alan 4 ana başlık altında, 388 adet kriter ve bu kriterlerin karşılıkları kuruluşun belge ve kayıtlarında incelenerek yapılmaktadır.
STFA olarak, halka açılmayı düşündüğümüz şu dönemde, yatırımcıların en az performans kadar önemsediği Kurumsal Yönetim konusunda derecelendirmeye gidilmesi oldukça faydalı olacaktır. Halka açık olmayan şirketlerde de yapılan bu değerlendirme ile yüksek puan alındığı takdirde iyi bir itibar kazanımı, düşük puan alındığı durumda ise bize yol haritası çıkaracak olması açısından önem taşıdığını düşünmekteyim(Halka açık şirket olmadığımız için alınan puanı halka duyurmak şirket kararına bağlıdır). Derecelendirme kriterlerindeki hali hazırda bazı konularda(Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği, İnsan Kaynakları Politikası, Sosyal Sorumluluk Faaliyet Raporu, Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu, Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları, Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı, Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması, Şirketin Stratejik Hedefleri gibi) şirket olarak zaten hazırlıklı ve/veya limitli de olsa cevap verebilir nitelikte olduğumuza inanıyorum.
Özge GÜNGÖR
No comments yet.